Benno Wauters geeft lezing over zijn vader en de sport

Benno is leraar Nederlands – hij erfde een stukje van de taalvirtuositeit van zijn vader Jan – en heeft in de maanden van de zomervakantie naarstig gewerkt aan zijn lezing. Dat was nieuw voor Benno, die wel al een flink aantal (sport)boeken op zijn naam heeft. Zoals 90 jaar zesdaagse van Gent, Belgische regenbogen en nu dus 1974. Ook in de lezing start hij bij het wonderjaar 1974 en met iconen als Cruijff, Merckx en Ali. ‘Ik probeer in de lezing het boek onder woorden te brengen en van beelden en audiofragmenten te voorzien’, vertelt Benno. ‘Met een radiojournalist als vader had ik meer dan genoeg audio ter beschikking.

Merckx geen superheld

Sport en opgroeien gingen voor Benno hand in hand, het maakt van de lezing ook een heel persoonlijk verhaal. ‘Ik was 7 jaar in 1974. Mijn herinneringen uit die tijd zijn beperkt. Voor het boek heb ik zelfs mijn eigen moeder geïnterviewd over hoe zij mijn vader heeft beleefd in die jaren. In de lezing dwaal ik verder door de tijd, vooral omdat ik na 1974 meer herinneringen heb aan mijn vader en de sportgebeurtenissen. Mijn eerste echte herinnering aan Eddy Merckx is van het jaar 1975, toen hij de Tour niet won. Voor mij leek het toen onmogelijk dat Merckx niet zou winnen. Hij was de allerbeste renner ter wereld, in mijn kinderogen. Het was een ontnuchtering te beseffen dat Merckx geen superheld was.’

In 1978 trok Jan Wauters naar Argentinië voor het wereldkampioenschap voetbal. ‘Ik heb nog levendige herinneringen aan de reportages die mijn vader erover maakte. Met zijn kritische benadering van het leven onder de dictatuur in dat land. Als toen 12-jarige wakkerde dat bij mij een eerste politiek bewustzijn aan. Het besef dat de wereld niet altijd veilig en netjes was, sijpelde binnen.’

Samen rijden

In de sport van vandaag, heb je ook helden die op handen worden gedragen. Maar toch blijven die iconische namen van een halve eeuw geleden nog steeds in het collectieve geheugen gegrift. ‘Ze hebben hun sport een stukje overstegen’, zegt Benno. ‘Zoals Muhammad Ali, de zwarte Amerikaan die niet wilde gaan vechten in Vietnam voor de blanke machthebbers. En Eddy Merckx met zijn fenomenale strijdlust en talent, maar ook met zijn nederlagen. Mijn vader en Merckx zijn in zekere zin samen groot geworden. Ze hebben letterlijk samen gereden, mijn vader als commentator op de motor en Eddy op de fiets. Wat Merckx deed op de fiets, deed mijn vader met woorden.’

Je hoeft volgens Benno echt niet gebeten te zijn door sport om te komen luisteren, de lezing heeft meer te bieden dan dat. ‘Sport en maatschappij vloeien door elkaar, zeker voor mijn vader was dat zo’, zegt de auteur. ‘Zoals op dat beruchte wereldkampioenschap in Argentinië. De lezing heeft ook wat te bieden voor wie van taal houdt. Mijn vader stond als sportverslaggever bekend om zijn rijke taalgebruik en zijn creativiteit met woorden. Ik schrijf zelf af en toe een stukje in De Standaard en wordt daarbij wel eens geroemd om mijn poëtische of literaire manier van schrijven. Iets dat ik van mijn vader heb opgepikt.’

Nostalgische trip

De lezing gaat terug naar de tijd dat we aan radio gekluisterd waren om naar de verslaggeving van sportevenementen te Nostalgische trip De lezing gaat terug naar de tijd dat we aan radio gekluisterd waren om naar de verslaggeving van sportevenementen te luisteren. Voor veel mensen die dit bewust hebben beleefd wordt het een nostalgische trip. Ook voor Benno zelf. ‘Mijn vader is intussen al veertien jaar geleden overleden. Ik mis hem, en nu werk ik met fragmenten met zijn stem. Af en toe hoor ik hem nog onverwacht, als hij in een audiofragment op de radio te horen is. Dat raakt me. Dat doet me denken aan een radioreportage waarbij Eddy Merckx ook onverwacht werd geconfronteerd met de stem van zijn overleden moeder. Ook hij was geraakt.’

‘Toen mijn vader overleed, heeft mijn moeder zijn gsm overgenomen. Ze hadden er toen één die ze deelden. Mijn vader had de boodschap van het antwoordapparaat opgenomen. Dus als ik mijn moeder belde en ze nam niet op, kreeg ik mijn vader te horen. Ook nog enkele jaren nadat hij er niet meer was. Dat raakte me telkens opnieuw. Ik zag er zelfs tegenop om mijn moeder te telefoneren, omdat de kans bestond dat ik mijn vader zou horen.’

Sporten in de Rand

Gemeenschapscentrum de Moelie heeft de eer om de spits af te bijten. De lezing gaat hier immers in première. Benno woont niet in de Rand, maar heeft er wel een band mee. Zijn partner Liesbet is de centrumverantwoordelijke van GC de Boesdaalhoeve. Zelf is Benno opgegroeid in het Antwerpse Hingene en hij woont in de periferie van Leuven. ‘Ik ken de Rand wel op sportief vlak. Ik ben een fervente mountainbiker en trek wel eens naar het Zoniënwoud. In de zomer rij ik helemaal tot aan de Boesdaalhoeve in Sint-Genesius-Rode om daar dan nog een lokale tocht te maken. Wat een mooie streek!’

Tekst: Bart Claes
Foto: © Tine De Wilde
Uit: sjoenke november 2024