Dramaturge Elisa Demarré

Hoe zou jij jezelf omschrijven?

Elisa Demarré: ‘Ik zie mezelf als een veelzijdige persoon met een aantal conflicterende eigenschappen. Ik ben zowel intuïtief als analytisch. Een ongebreidelde nieuwsgierigheid drijft mij. Ik hou van het stadsleven. Tegelijkertijd heb ik nood aan rust. Rust die ik 2,5 jaar geleden op deze plek in Linkebeek vond. Na 9 jaar Brussel was deze groene omgeving wat ik nodig had. Hier kan ik helemaal tot mezelf komen.’

Herinner jij je het eerste toneelstuk dat indruk op je maakte?

‘Toen ik 8 jaar was, zag ik Erik of Het kleine insectenboek van Godfried Bomans. Een magisch moment. Tijdens de voorstelling werd ik me bewust van hoe je een fantasie kunt materialiseren. Hoe je via theater een verhaal kunt omzetten in een zichtbare werkelijkheid. Die gedachte is me blijven fascineren. We vergeten dat de manier waarop wij vandaag leven een constructie is. Als we meer zouden geloven in de kracht van de verbeelding, stonden we misschien al verder om onze wereld een nieuwe, meer leefbare vorm te geven.’

Jij werkt als dramaturg voor theater. Wat houdt dat in?

‘Ik werk voor theatergezelschappen en voor individuele kunstenaars. Theater is lang niet meer zo’n strak afgebakend begrip als vroeger. Samen met het theatercollectief SkaGeN hebben we in 2022 een smartphonevoorstelling gemaakt. In realtime kon je het traject van een Afghaanse jongen op de vlucht via een soort WhatsApp volgen. Het was als een documentaire die je gedurende een paar weken volgde, die je de dramatiek van het leven van een vluchteling beter deed begrijpen. Hoe fascinerend ik die nieuwe vormen ook vind, ik stel vast dat ik vasthou aan het klassieke theater pur sang. Ik vind het iets heel magisch hebben dat mensen collectief beslissen om op een bepaald tijdstip, samen met andere mensen, in volle concentratie te gaan en zich te laten meevoeren in een verhaal. Voor mij is dat de essentie van theater: samen in een imaginaire wereld stappen. Het is ook een manier om een aspect van de werkelijkheid onder de loep te nemen en uit te vergroten om er op een andere, verfrissende manier naar te kijken.’

Welke thema’s inspireren je als dramaturg?

‘Die zijn zeer gevarieerd. Eerder schreef ik al over het thema migratie en de houding van Europa daartegenover. Ik werkte ook mee aan The poem without a hero van Oxana Sankova. Een Russische theatermaakster die op 40-jarige leeftijd naar Brussel kwam om hier aan het RITCS een opleiding regie te volgen. Het is een autobiografische voorstelling over welke invloed ideologie en angst op een bevolking kan hebben. Momenteel doe ik research naar het leven van vrouwelijke mystica’s zoals Hildegard von Bingen, Julian of Norwich, Hadewijch, Mirabai en anderen. Hun mystieke teksten zijn zeer rijk qua inhoud. Ik ben ze aan het herschrijven zodat ze via hedendaags theater een hedendaags publiek kunnen aanspreken. Ik probeer de stemmen van die sterke vrouwen van toen te laten weerklinken in het nu.’

Wat vertellen die vrouwelijke mystica’s zoal?

‘Liefde is een thema dat steeds terugkeert. Hun teksten gaan over verbinding met het goddelijke en vaak hebben ze iets sensueels. Ik zie die attitude als een uitnodiging om met meer generositeit en zachtheid in het leven te staan. Ik voel een grote levenskracht in hun woorden. Een levenskracht die ik ook in de natuur terugvind. Je hoeft maar naar de natuur te kijken om te beseffen dat er geen scheidingslijn tussen leven en dood is. Als herborist besef ik hoe in de natuur alles met elkaar verbonden is. Terwijl sommige planten vergaan, komen andere tot bloei. Als twee verschijningsvormen van eenzelfde beweging. Het leven zoekt altijd een weg. Het leven wil geleefd worden. De vorm die het leven aanneemt, verandert continu.’ ‘Door in Linkebeek te wonen, sta ik dichter bij de natuur dan vroeger. We hebben ervoor gekozen om onze tuin op sommige plekken te laten verwilderen. Het is prachtig om te zien wat de natuur je dan allemaal geeft: brandnetels, citroenmelisse en zevenblad. We bestempelen het vaak als onkruid, maar eigenlijk is het voedsel. Ik maak er dan ook vaak soep of pesto van.’

Artificiële intelligentie én theater. Geloof jij in die combinatie?

‘Ik kijk er met gemengde gevoelens naar. Met nieuwsgierigheid én weerzin. Het kan een interessante symbiose opleveren. Maar gaan wij wel in staat zijn om de kracht van intimiteit en verbeelding te vrijwaren? Zullen gemakzucht en efficiëntie ons niet te veel in hun greep krijgen? En wat met de menselijke ziel die je in een theaterstuk wil voelen?’

Hoe slaag jij erin om mentaal gezond te blijven?

‘Door me te blijven oefenen in artistieke concentratie. Door poëzie te schrijven en op die manier mijn emoties te kanaliseren. Door in mijn tuin met planten te werken. Door betekenisvolle gesprekken met mensen te hebben. Door onverdeelde aandacht te geven aan zaken en mensen die voor mij essentieel zijn. Het klinkt eenvoudig, maar het is een enorme uitdaging. Er komt zo veel op ons af. Maar het rustige, krachtig kloppende hart van Linkebeek helpt me om met de overprikkeling die zo eigen is aan onze tijd om te gaan.’

Wat is je levensmotto?

‘Let it be. Soms moet je durven niet in te grijpen. Gewoon een stapje achteruitzetten en de tijd zijn ding laten doen. Ik merk steeds vaker hoe sommige dingen zich dan zelf oplossen en hoe nieuwe dingen zich ontvouwen.’

Tekst: Nathalie Dirix
Foto: © Tine De Wilde
Uit: sjoenke november 2024