Illustrator Mélanie Rutten

Je bracht je jeugd door in Afrika en Centraal-Amerika. In welke mate heeft dat jou beïnvloed?

Mélanie: ‘Het was het werk van mijn vader dat ons daar bracht. Meestal leefden we in afgelegen gebieden. Mijn kindertijd was dan ook eerder een eenzame periode in mijn leven. Toch was ik niet ongelukkig. Integendeel. Ik hou er nog steeds van om op mijn eentje te zijn en in alle stilte te werken. Ik zou zelfs durven te stellen dat de eenzaamheid mijn fantasie prikkelt. Alsof de stilte me meer ruimte biedt om intensiever te leven.’

Wat zette je ertoe aan om illustrator te worden?

‘Het was een langzaam proces. In mijn jonge jaren heb ik eerst een paar jaar psychologie en fotografie gestudeerd. Later kwam ik in contact met grafische kunsten en ontdekte ik welke vrijheid die bieden om jezelf te uiten. Al tekenend kun je een wereld creëren waarin alles mogelijk is. Waarin dromen werkelijkheid kunnen worden.’

Hoe ga je te werk voor je prentenboeken?

‘Ik vertrek van een bepaald thema. Hoe het verhaal zal eindigen, weet ik niet op voorhand. De verhaallijn ontstaat al tekenend. Kijk, hier is mijn logboek waarin ik allerlei zaken – zowel beelden, tekeningen als stukjes tekst – verzamel. Zij vormen de bron waaruit ik mijn inspiratie put.’

‘Waar het mij vooral om gaat, is om tot een geslaagd huwelijk tussen beeld en tekst te komen. In de eerste plaats moet het beeld aanspreken, maar ook de tekst heeft een functie. Het zijn woorden die niet alleen extra informatie geven. Ze doen je ook anders naar het beeld kijken. Hoe sterker ze elkaar aanvullen, hoe beter.’

Je bestseller L’ombre de chacun werd naar het Nederlands vertaald: Nooit meer bang. Waarover gaat het?

‘Over een klein konijntje dat groot wil worden. Eigenlijk gaat het over je autonomie bewaren en tegelijkertijd deel blijven uitmaken van de groep. Ook thema’s zoals het overwinnen van je angsten en vriendschap komen erin aan bod. Ik werk graag met meerdere personages. In mijn verhalen staan meerdere helden centraal. Het sluit aan bij hoe ik naar de wereld kijk. We zijn allemaal op een of andere manier met elkaar verbonden.’

In je kinderboeken ga je moeilijke thema’s zoals verdriet en de dood niet uit de weg. Waarom doe je dat?

‘Omdat ik het belangrijk vind dat je van jongs af met die minder voor de hand liggende thema’s in aanraking komt. Het leven is geen pretje. Hoe meer je dat als een gegeven kunt aanvaarden, hoe beter je daarmee om kunt gaan. Daar ben ik van overtuigd, maar dat wil niet zeggen dat ik die realiteit hard voorstel. Ik breng ze op een eerlijke en zachte manier, zodat je er met een milde blik naar kunt kijken.’

‘In mijn verhalen is de hoop trouwens nooit ver weg. Ik ben een possibilist. Ik geloof dat wij als mens het leven voor elkaar beter kunnen maken. Die boodschap zit in mijn verhalen verweven. Want we kunnen echt beter, als we willen.’

Welk kinderboek maakte als kind indruk op jou?

‘Alle verhalen van Kikker en Pad van de Amerikaanse auteur Arnold Lobel. Het zijn de avonturen van twee vrienden die ingedeeld worden in vier seizoenen. Het boek zit vol humor, emoties en poëzie.’

Wat is je favoriete tekenfilm?

‘Spirited away van de Japanse animator Hayao Miyazaki. In 2003 won hij de Gouden Beer op het internationaal tekenfilmfestival in Berlijn. Het verhaal speelt zich af in een bijzonder fantasierijk universum, waar dieren en mensen er zelfs in slagen om met elkaar te spreken.’

Jouw verhalen zijn ook heel fantasierijk. Wat doet ouder worden met jouw fantasie?

‘Dat is een interessante vraag. Mijn verbeelding blijft in ieder geval alsmaar groeien. Dat is ook logisch. Want naarmate we ouder worden, doen we steeds meer ervaringen op. Ik ga vaak in scholen praten en dan hoor ik kinderen weleens zeggen dat ze geen fantasie hebben. Ik probeer het tegendeel te bewijzen. Elk van ons draagt fantasie in zich. Het komt erop aan die innerlijke wereld in ons aan te boren en zo de schoonheid ervan naar boven te laten komen.’

Wat prikkelt jouw verbeelding?

‘De natuur. Je hoeft maar naar zwammen en hun schimmeldraden (mycelium) te kijken om te beseffen hoe alles met alles verbonden is. Fascinerend. Ook de talrijke vormen en kleuren van paddenstoelen boeien me. Ik teken ze heel graag.’

Wat bracht jou naar Linkebeek?

‘Acht jaar geleden kwamen we hier wonen. We waren al een hele tijd fan van Linkebeek. Vooral van de diversiteit in de gemeente. Je hebt hier zowel een Nederlands- als een Frantalige gemeenschap en mensen met verschillende sociale achtergronden. Een ander pluspunt is de nabijheid van Brussel en tegelijkertijd de aanwezigheid van een stukje platteland.’

Welke plek in Linkebeek heeft voor jou een speciale betekenis?

‘Het Schaveyspark. Het is bijna 55 hectare groot. Ik ga er haast elke dag wandelen. Telkens opnieuw ontdek ik de kleine wondertjes van de natuur. Zoals de bonte kleurschakering van vogels die er halt houden. Voor mij zijn die wandelingen een ideale vorm van ontspanning. Al wandelend komen er bovendien nieuwe ideeën aanwaaien. Een bijzonder fenomeen, als we onze denkmodus uitzetten, is de kans groot dat interessante gedachten zich aandienen.’

Hoe kijk je naar de toekomst die voor jou ligt?

‘Ik heb plannen om een graphic novel voor volwassenen te maken. Met als insteek: hoe kunnen we onze relatie met de natuur herstellen? In januari 2024 start ik opnieuw met workshops waarin ik mensen begeleid in het tekenen en schilderen van natuurtaferelen. Daar kijk ik echt naar uit. Mijn eigen nabije toekomst ziet er dus goed uit. Maar over de toekomst van mijn kinderen maak ik me wel wat zorgen. Hoe gaat hun wereld er binnen tientallen jaren uitzien? Ik wil echter niet doemdenken. We kunnen niet anders dan blijven geloven dat het anders kan en dat wij onze levensstijl wel degelijk kunnen aanpassen. Het is mogelijk.’

Wat is je levensmotto?

‘De zin van Virginia Woolf: Think we must. Het plezier van het denken. Ik herken me helemaal in die zin. Het denken biedt ons de mogelijkheid om problemen om te zetten in oplossingen. Het biedt ons de sleutel om nieuwe werelden te creëren.’

Tekst: Nathalie Dirix
Foto: © Tine De Wilde
Uit: sjoenke februari 2024