Linkebeekse architect Pierre Blondel verbindt ontwerp en sociaal engagement

Wanneer wist je dat je architect wilde worden?

‘Mijn beide ouders waren architect. Ik heb nooit echt nagedacht over wat ik wilde worden. Het voelde voor mij als een vanzelfsprekendheid om me via architectuur uit te drukken. Mijn eerste jaren als architect waren niet makkelijk, maar met de tijd kwamen de projecten steeds meer onze richting uit. Vandaag zijn we een bureau waar 15 architecten werken.’

Hoe zou je jullie visie op architectuur samenvatten?

‘Veel van onze projecten zijn sociale woningen. Ons uitgangspunt is om die woningen een eigen karakter te geven. Wij gaan voor een unieke uitstraling die je niet aan een sociale woning doet denken. Het niveau van sociale woningen naar boven tillen, dat is een belangrijke drijfveer voor mijn team en mij. We hebben het geluk dat we in Brussel nog veel sociale woningen hebben. In Parijs is dat niet meer het geval. Wij zien het als een kans om met die sociale woningen in onze hoofdstad iets authentieks te doen. We willen er woningen van maken waarop de mensen die erin wonen trots kunnen zijn.’

Wat is nog een belangrijke leidraad in jullie creaties?

‘We zien erop toe dat de gebouwen die we ontwerpen een harmonieus geheel vormen met de omgeving. Kijk, dit project in Laken is een crèche. Op de buitengevel lieten we twee giraffen aanbrengen. Het brengt iets speels en verfrissends in het straatbeeld.’

‘In de buurt van Namen deden we een woonproject waar zowel senioren, mensen met een beperking als jongeren die door de rechter geplaatst worden samenwonen. Het is een mix van individuele woonruimten en gedeelde leefruimten waar mensen elkaar kunnen ontmoeten. Op die site hebben we ook een moestuin geïntegreerd. Het project voorziet ook in iemand die zorgt voor de moestuin. Met architectuur kan je inclusie en gezondheid stimuleren.’

Werken jullie vanuit een bepaalde filosofie?

‘Met onze gebouwen willen we een meerwaarde creëren. Zowel voor de inwoners als voor de omgeving. We streven ernaar dat mensen onze creaties als iets positiefs ervaren. Als iets dat hun leven lichter en mooier maakt. Maar verder hebben we geen algemene principes. Elk project is anders. Je wil elk project dan ook met een open blik benaderen.’

Op de website van jullie architectenbureau staat de uitdrukking ‘Schrijven met architectuur’. Wat betekent deze zin voor jou?

Tien jaar geleden ben ik begonnen met het fantaseren van verhalen die zich in en rond onze bouwprojecten afspelen.’ Haalt er het boek Professeur Toumani Inc. bij dat hij geschreven heeft.

Waarover gaat het boek?

‘Over het leven van de mensen die in de omgeving tussen Brussel-Centraal en het Zuidstation wonen. Zo is er een man die al jaren op de wachtlijst voor een sociale woning staat en uit pure wanhoop een Afrikaanse waarzegger gaat opzoeken in de hoop bij hem perspectief te vinden.’

‘Nog niet zo lang geleden schreef ik het boek Anderlecht-Molenbeek. Daarin duiken allerlei personages op die een link hebben met een van mijn woonprojecten. Opvallend in dat boek is het contrast tussen een rasechte Brusselaar die zijn leven moe is en het liefst zijn hele verleden zou uitwissen en een Syrische vluchteling. Het grote verlangen van de Brusselaar is administratief te verdwijnen en incognito een nieuw leven te starten. Totaal het tegenovergestelde van wat het andere personage wenst. Hij is een Syrische vluchteling en heeft er alles voor over om de juiste papieren te krijgen.’

Wat drijft je om zulke boeken te schrijven?

‘Het is mijn manier om aan te geven dat de gebouwen die we ontwerpen over mensen gaan. Om ons er blijvend aan te herinneren dat architectuur in de eerste plaats over mensen gaat. Hoe kan een gebouw iets positiefs in hun leven teweegbrengen? Dat is de essentiële vraag. Trouwens, boeken schrijven is veel eenvoudiger dan woningen ontwerpen. Ik moet met veel minder beperkingen rekening houden.’ (lacht)

Hoelang wonen jij en je vrouw in Linkebeek?

‘Dat zal nu 27 jaar zijn. Vroeger woonde ik met mijn ouders in Sint-Genesius-Rode. Met mijn echtgenote en onze kinderen heb ik eerst een aantal jaren in SintJoost-ten-Node gewoond. Maar toen zagen we dat stuk bouwgrond dat uitgaf op het kerkplein in Linkebeek. We hebben het samen met vier partijen gekocht. Twee gezinnen – waarvan wij er één waren – en twee singles.’

‘En zoals je merkt hebben we er vervolgens een huis met meerdere verdiepingen op gebouwd. Doordat we ons hier op een hoog punt bevinden, hebben we een prachtig zicht op Linkebeek. De ramen aan de voorkant geven uit op de kerk en die aan de achterkant op onze (moes)tuin die we met de andere bewoners delen.’

Wat trekt je aan in Linkebeek?

‘Het kleinschalige. Wij vinden het zalig dat we op het plein dat vlak voor onze deur ligt zowat alles vinden wat we nodig hebben: een bakker, supermarkt, biowinkel, boekhandel, apotheker, bloemenwinkel ... Het treinstation ligt vlakbij. Op 20 minuten ben ik op mijn kantoor in Brussel.’

Welke andere kunstvormen spreken je aan?

‘Ik hou van lezen, maar ook van naar theater en de bioscoop gaan. Ik vind het belangrijk om zo veel mogelijk culturele ervaringen op te doen. Om zo veel mogelijk voeling te houden met wat er leeft in de samenleving. Zodat we dat in onze architecturale creaties kunnen opnemen.’

Welke (architecturale) dromen heb je nog?

‘Ik kijk nooit te ver vooruit. Soms krijg ik de vraag of ik klaar ben om met pensioen te gaan. Het antwoord op die vraag is: nog niet. Ik weet alleen dat ik de weg waarop ik me bevind voortzet. We zien wel waar die me brengt.’

Tekst: Nathalie Dirix
Foto: © Tine De Wilde
Uit: sjoenke april 2023