‘Zoektocht naar de perfecte klankkleur, stemgeluid en harmonie’

Waarover gaat Landru?

Frederik Neyrinck: ‘Het is het verhaal van Henri-Désiré Landru. Een man die in het begin van de 20e eeuw minstens 11 vrouwen in zijn oven liet verdwijnen. In zijn notities werden echter de namen gevonden van 384 dames die op mysterieuze manier verdwenen. In het theaterstuk leer je hem niet alleen kennen als koelbloedige moordenaar, maar ook als een meesterlijke manipulator, gruwelijke grappenmaker, taalvirtuoos en charmante huisvader. Jan Decleir vertolkt op meesterlijke wijze de complexiteit van dit personage.’

Hoe ben jij te werk gegaan met de muziek voor dit stuk?

‘De opdracht kreeg ik tijdens de coronapandemie. Door de onzekerheid die eigen was aan die periode, kreeg ik slechts vier maanden tijd. Ik ben zelfs met componeren gestart toen de theatertekst nog niet af was. Dat we er toch in slaagden de klus te klaren, komt dankzij onze bijzonder geanimeerde repetities. We gingen voluit om zowel de partituur als de tekst bij te werken, zodat ze een harmonieus geheel vormden.’

Welke meerwaarde brengt jouw muziek aan het verhaal?

‘Ik heb de tijdsgeest waarin het verhaal zich afspeelt willen oproepen. Vandaar mijn keuze om met bepaalde instrumenten zoals klarinet, fagot, trompet en trombone te werken. Ik componeerde ook Franse chansons voor dit stuk. Zij zorgen voor een bepaalde sfeer die de beleving van het verhaal intenser maken. Verder zijn er de karakterstukken. Die versterken zowel de emoties van het hoofdpersonage als die van zijn slachtoffers.’

Wat valt jou het meest op in het karakter van Landru?

‘Zijn eloquentie. Hij is uitermate taalvaardig. Hij charmeert en verleidt vrouwen op een dusdanig geraffineerde manier dat zij hem haast moeiteloos volgen naar een afgelegen dorp, waar hij hen vervolgens op gruwelijke wijze van het leven berooft.’ ‘In zijn veroveringstocht gebruikt hij taal op een meesterlijke manier. Jan Decleir vertolkt dat deel van zijn persoonlijkheid op een majestueuze manier. Hij kan dat omwille van het rijke kleuren- en klankenpallet in zijn stem. Er zit zo veel nuance in wat hij zegt dat je niet anders kan dan helemaal opgeslorpt worden in het verhaal van Landru. Ik vergelijk de stem van Jan graag met die van vele instrumenten. Er zit zo veel muzikaliteit in wat hij zegt.’

Wat wil jij met jouw muziek accentueren?

‘Soms versterkt de muziek bepaalde emoties van het hoofdpersonage. Maar er zijn ook momenten waarop de muziek voor een tegenbeweging zorgt, zoals bij het pleidooi dat Landru tijdens zijn rechtszaak houdt en waarmee hij het publiek probeert te overtuigen dat hem geen schuld treft. In die scène heeft de muziek als functie de redevoering die Jan Decleir brengt nog extra in de verf te zetten. De klanken die je dan op de achtergrond hoort, nodigen Jan als het ware uit om zichzelf te overtreffen.’

Jij bent niet aan je proefstuk toe. Je deed al heel wat ervaring op in het componeren van muziektheater. Wat spreekt jou aan in dit genre?

‘Het is een discipline waarin heel veel elementen samenkomen. Zowel de tekst, de muziek, de acteerprestaties als de belichting moeten goed zitten. Om tot dat punt te komen werk je samen met een team. Die gezamenlijke zoektocht naar de perfecte klankkleur, stemgeluid en harmonie ligt me. Muziek schrijven voor een concert voor een strijkkwartet is een veel eenzamere aangelegenheid.’ moeiteloos in elkaar overvloeien.’ Welke rol speelt stilte in dit stuk? ‘Er zijn zeker momenten van stilte. Jan Decleir weet die momenten op een knappe manier te benutten. Hij gaat er op een heel bewuste manier mee om. Hij voelt als het ware wanneer het publiek die stilte nodig heeft om bepaalde emoties nog sterker te laten binnenkomen.’

Jij koos ervoor om zangeressen live te laten zingen. Welk effect wil je met hun gezang bereiken?

‘Er zijn aria’s waarin verdriet, angst en wanhoop doorschemeren. Zo is er Le rêve de Philomène waarin de zus van een van de slachtoffers zingt over haar droom over Landru. Er is ook een passage waarin de zangeressen geen woorden, maar enkel klanken produceren. Hun stemmen vormen daar als het ware een extra instrumentale laag die de emotie die je voelt nog sterker maakt.

Welke componisten inspireren jou?

‘Componisten die actief waren in het tijdsgewricht waarin het stuk zich afspeelt, vind ik bijzonder interessant. Zowel Maurice Ravel, Claude Debussy als Igor Stravinsky hebben mij voor dit stuk kunnen inspireren.’

Tekst: Nathalie Dirix
Foto: Tine De Wilde
Uit sjoenke april 2025